ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ                  Λάρισα 19 Απριλίου 2011
ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΑΡΙΣΑΣ     Αριθμ. πρωτ. 209.
(Ν.Π.Δ.Δ.)
ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ταχ. Δ/νση : ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΛΑΡΙΣΑΣ
Τ.Θ. 1004 –   41 000 ΛΑΡΙΣΑ
Πληροφορίες:         ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΔΕΛΚΟΣ
Τηλέφωνο:              2410532037
FAX:                          2410532042
E-mail:                      dslar@dslar.gr

Προς
Τον Πρόεδρο της Ολομέλειας
των Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος
κ. Γιάννη Αδαμόπουλο.
ΑΘΗΝΑ

Κύριε Πρόεδρε
Σας παραθέτω  τις παρατηρήσεις που ζητάτε με το από 16-04-2011 έγγραφό σας μέχρι την Μεγάλη Τετάρτη 20-04-2011  για το παρακάτω νομοσχέδιο.
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ
«ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΝΟΜΗ
ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ»

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Για μια ακόμη φορά βρισκόμαστε μπροστά σε ένα σχέδιο νόμου το οποίο φαίνεται καταρχήν ότι επιδιώκει αυτό που χρόνια τώρα είναι ζητούμενο στην Ελληνική Δικαιοσύνη, δηλαδή την επιτάχυνση των διαδικασιών της με σκοπό και την ταχύτερη απονομή της. Όμως και αυτή τη φορά όπως και τις άλλες που προηγήθηκαν στο πρόσφατο παρελθόν με τους Ν. 2915/2001, 3043/2002, καθώς και τούς 3160/2003, 3346/2005 δεν λαμβάνονται υπόψη οι μεγάλες ελλείψεις στις πάσης φύσεως  υποδομές [υλικοτεχνικές, δικαστές, γραμματείς] οι οποίες αποτελούν την βασική αιτία του προβλήματος.

1. Με το σχέδιο νόμου αυξάνεται η αρμοδιότητα του Ειρηνοδικείου από 12.000 ευρώ στα 20.000 ευρώ, του Μονομελούς από 80.000 ευρώ στο ποσό των  120.000 ευρώ ενώ πέραν αυτού έχουμε αρμοδιότητα του Πολυμελούς Πρωτοδικείου. Αντίστοιχα ενώ αυξάνεται και η υλική αρμοδιότητα στις μισθωτικές διαφορές του Ειρηνοδικείου από 450 ευρώ το μηνιαίο μίσθωμα γίνεται 600ευρώ και πέραν αυτού αρχίζει η αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου. Αν με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται η επιτάχυνση στις διαφορές με μεγάλο οικονομικό αντικείμενο είναι πολύ πιθανόν, ειδικά στα επαρχιακά πρωτοδικεία, να υπάρξει εξέλιξη προς τη κατεύθυνση αυτή. Σε μια τέτοια περίπτωση όμως είναι απολύτως βέβαιο ότι θα έχουμε συνακόλουθη αρνητική επίδραση στην εκδίκαση των διαφορών μικρότερης και μικρής αξίας. Ετσι, σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων αυτών, είναι απλώς θέμα χρόνου, η περαιτέρω επιβάρυνση της ηδη δυσκίνητης από άποψη προσδιορισμού δικασίμων διαδικασίας στα Ειρηνοδικεία και Μονομελή Πρωτοδικεία, η οποία βαθμιαία θα εξελιχθεί σε μια τελματώδη κατάσταση  από την οποία και μετά πάροδο ελάχιστου χρονικού διαστήματος, θα ζητείται εναγωνίως τρόπος διαφυγής ο οποίος φυσικά δεν θα υπάρχει. Τούτο είναι προφανές ότι θα συμβεί, αφού πέραν των προαναφερομένων και οι διαφορές που προκύπτουν από την εφαρμογή του  Ν 3869/2010 περί ρύθμισης οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων περιήλθαν ηδη στην αρμοδιότητα των Ειρηνοδικείων. Μια τέτοια εξέλιξη θα βλάψει τα συμφέροντα και δικαιώματα του μεγάλου μέρους των πολιτών που ασφαλώς δεν έχει υποθέσεις  αντικειμένου πάνω από 120.000 ευρώ, αφού η προσφυγή στη Δικαιοσύνη θα γίνει ακόμη δυσκολότερη γι αυτούς, ενώ θα πλήξει και την πλειοψηφία των μαχόμενων δικηγόρων και ειδικά των νέων οι οποίοι δυνητικά  χειρίζονται τις υποθέσεις τους, ιδιαίτερα μάλιστα σε εποχή γενικευμένης και ομολογημένης οικονομικής κρίσης.

2. Πάντα στην κατεύθυνση της επιτάχυνσης της διαδικασίας, με το σχέδιο νόμου γίνονται πειραματικές απόπειρες  οι οποίες βέβαια δεν στοιχίζουν από πλευράς δαπανών και περισσότερο μοιάζουν με έκφραση ευχής για συμβιβαστική επίλυση των διαφορών μεταξύ των πολιτών. Ετσι, το άρθρο 214Α ΚΠολ.Δ αντικαθίσταται και προβλέπει την δυνατότητα εξώδικης επίλυσης της διαφοράς όταν το αντικείμενό της είναι ιδιωτικού δικαίου μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης και χωρίς να υφίσταται στάση της δίκης και όχι μόνο στο Πολυμελές οπου ήταν υποχρεωτική και παρά τα μηδαμινά αποτελέσματα που απέδωσε μετά την εφαρμογή της με τον Ν.2915/2001. Επίσης, με την παρ.2 του άρθρου 233 θεσπίζεται ότι εάν το αντικείμενο της δίκης είναι ιδιωτικού δικαίου διαφορά και οι διάδικοι δικάζονται αντιμωλία, «το δικαστήριο επιχειρεί συμβιβαστική επίλυση της διαφοράς»  μετά την έναρξη της συζήτησης και καθόλη τη διάρκειά της, σε κάθε στάση της δίκης μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης. Δηλαδή η ηδη θεσπισμένη υποχρέωση του Ειρηνοδίκη κατά το  άρθρο 208 ΚΠολ.Δ  διευρύνεται σε όλα τα δικαστήρια μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης, αν και εν προκειμένω δεν θεσπίζεται ως υποχρέωση. Βεβαίως είναι γνωστό ότι η υποχρεωτική συμβιβαστική προσπάθεια του Ειρηνοδίκη ελάχιστα έχει αποδώσει στην αποσυμφόρηση της διαδικασίας μέχρι σήμερα. Ακόμη και η θέσπιση της ηλεκτρονικής κατάθεσης και επίδοσης αγωγών [άρθρα 119, 122,215  ] η οποία σε κάθε περίπτωση για την εφαρμογή της  θα απαιτήσει  προεδρικό διάταγμα που θα εκδοθεί με πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης, δίδει το δικαίωμα να υποστηρίζεται βασίμως ότι υπακούει στη λογική των εντυπώσεων αφού πέραν των άλλων δυσχερειών είναι γνωστό ότι τα Δικαστήρια της χώρας στερούνται των απαραίτητων υλικοτεχνικών υποδομών. Ενώ όμως έχουμε αυτές τις κινήσεις κυρίως επικοινωνιακού χαρακτήρα, είναι γνωστό ότι ουδεμία μέριμνα έχει ληφθεί για την επέκταση της μαγνητοφώνησης και απομαγνητοφώνησης των πρακτικών σε όλες τις δίκες πολιτικές και ποινικές για ποιοτικότερη και αποτελεσματικότερη απονομή της Δικαιοσύνης, η οποία βέβαια προαπαιτεί δημιουργία υποδομών και σε ηλεκτρονικό εξοπλισμό και κάλυψη  κενών θέσεων σε γραμματείς, αφού θεσμικά αυτοί πρέπει να τηρούν τα πρακτικά και όχι οιαδήποτε ιδιωτική εταιρία που και ασυμβίβαστη είναι η εμπλοκή της στο σύστημα απονομής της Δικαιοσύνης και η εμπειρία εφαρμογής στο Πολυμελές Πρωτοδικείο έδειξε ότι μπορεί να δημιουργήσει σοβαρό κώλυμα με την λήξη του χρόνου της σύμβασης.

3. Εντελώς επιπόλαια και παρά την ηδη εκπεφρασμένη αντίδραση θεσμικών φορέων της Δικαιοσύνης επιχειρείται η θέσπιση δευτεροβάθμιων μονομελών δικαστηρίων αναφορικά με τις εφέσεις κατά αποφάσεων των Ειρηνοδικείων και των Μονομελών Πρωτοδικείων με τροποποίηση στα άρθρα 18 και 19 που ρυθμίζουν την αρμοδιότητα των Πολυμελών Πρωτοδικείων και Εφετείων. Αν τελικώς προκριθεί η θέσπιση των διατάξεων αυτών, πρόκειται για εξέλιξη η οποία θα εκθέσει τη Δικαιοσύνη σε πολλούς κινδύνους  σε σχέση με την αμερόληπτη και ασφαλή κρίση της.

4. Ανεξήγητα τελείως παρατηρείται μια εμμονή στη προθεσμία των 20 ημερών  πρίν την συζήτηση των υποθέσεων τακτικής διαδικασίας στο Πολυμελές Πρωτοδικείο. Η θέσπιση της προθεσμίας των 20 ημερών παρίσταται εξόχως αδικαιολόγητη, όταν είναι κοινά παραδεκτό ότι δεν έχει προσφέρει τίποτε στα δέκα χρόνια περίπου της ισχύος της παρά μόνον ενδυνάμωση της γραφειοκρατίας στις γραμματείες και έναν ακόμη εφιάλτη προθεσμίας για το δικηγόρο, δεδομένου ότι και οι δικαστές δεν εκπλήρωναν την υποχρέωσή τους [άρθρο 270 παρ.1 Κ.Πολ.Δ]για γνώση της υπόθεσης από πρίν.

5. Ολως παραδόξως, σε άκρα αντίθεση με την εμπειρία, με προφανή κίνδυνο για την ουσιαστική ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων, στήν προτεινόμενη τροποποίηση του άρθρου 339 οι ένορκες βεβαιώσεις περιλαμβάνονται στα αποδεικτικά μέσα  !!! ενώ η μόνη συζήτηση η οποία θα μπορούσε να γίνει θα ήταν αυτή για τον παντελή εξοβελισμό τους από την αποδεικτική διαδικασία ενόψει της ευκολίας και των συνθηκών κάτω από τις οποίες δίδονται γνωστές άλλωστε στους «παροικούντες την Ιερουσαλήμ». Η αναγόρευση αυτή των ενόρκων βεβαιώσεων σε αποδεικτικά μέσα, σε συνδυασμό με την σχεδόν γενικευμένη άρνηση των δικαστών να εξετάσουν περισσότερο από ένα μάρτυρα στο ακροατήριο είναι βέβαιο ότι θα βλάψει την προσπάθεια ανεύρεσης της ουσιαστικής αλήθειας στα Δικαστήρια, ενώ θα οδηγήσει και σε πρωτοφανή ευτελισμό της διαδικασίας και τελικά της Δικαιοσύνης αφού θα προκαλέσει αφενός μεν έξαρση τυποποιημένης παραγωγής ενόρκων βεβαιώσεων δεδομένου οτι προβλέπεται η προσκομιδή τριών από κάθε πλευρά με τις προτάσεις και άλλων τόσων με την προσθήκη και σε περίπτωση ομοδικίας και των ομοδίκων, αφετέρου δε καταπόνηση και άγχος των διαδίκων και των δικηγόρων τους οι οποίοι πέραν των άλλων θα αναγκάζονται να συμμετέχουν σε μια διαδικασία η οποία δεν έχει καμιά σχέση με απονομή δικαιοσύνης.

6. Στη θετική κατεύθυνση των τροποποιήσεων, η υποχρέωση εγγραφής καταδολιευτικής αγωγής στα βιβλία διεκδικήσεων όπως και οι εμπράγματες [άρθρο 220] , η θέσπιση χρηματικών ποινών [ 946] για τις περιπτώσεις έμμεσης εκτέλεσης οι οποίες όμως πρέπει να εκλογικευθούν διότι  το ανώτατο όριό τους [50.000ευρώ] ενδέχεται να προκαλέσει  βουλιμία δικαστικής επιδίωξής των.

7. Επίσης, με το άρθρο 226 ΚΠολ.Δ δίδεται η δυνατότητα σε κάθε διάδικο κατά την εκφώνηση της υπόθεσης ύστερα από προφορική αίτησή του να συμπληρώσει ελλείψεις η σφάλματα του πινακίου, ως προς τα στοιχεία των διαδίκων, των εκδικαζομένων υποθέσεων και τη σήμνασή του, ενώ το άρθρο 236 αντικαθίσταται και ορίζει ότι ο δικαστής «πρέπει» να φροντίζει με την υποβολή ερωτήσεων η με άλλο τρόπο να εκφράζονται σαφώς τα πρόσωπα που μετέχουν στη συζήτηση, να συμπληρώνουν τους ισχυρισμούς που υποβλήθηκαν ελλιπώς και αορίστως με προφορική δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά, πλήν όμως δεν προβλέπεται τι θα γίνει στη περίπτωση που ο δικαστής «δεν» φροντίζει για όλα τα παραπάνω κ.λ.π..

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Α. Να αποσυρθούν οι προτεινόμενες τροποποιήσεις :

-Για αύξηση υλικής αρμοδιότητας των Δικαστηρίων ενόψει της ανεπάρκειας των υποδομών.

-Για την  προθεσμία κατάθεσης προτάσεων 20 ημερών πρίν την συζήτηση τακτικής διαδικασίας στο Πολυμελές Πρωτοδικείο.

-Για την ίδρυση Μονομελών Εφετείων

-Για την υπαγωγή των ενόρκων βεβαιώσεων στα αποδεικτικά μέσα.

Β.  Να θεσπισθεί:

-Κατάθεση προτάσεων στο Πολυμελές Πρωτοδικείο όπως και στο Μονομελές Πρωτοδικείο [237Κ.Πολ.Δ] μέχρι τη συζήτηση. Αντίκρουση σε όλες τις υποθέσεις όλων των πολιτικών δικαστηρίων  μέχρι του πέρατος ωραρίου της τελευταίας ημέρας της προθεσμίας που προβλέπεται για κάθε Δικαστήριο μετά τη συζήτηση και όχι μέχρι την 12ημ.μ. Προθεσμία κλήτευσης του αντιδίκου σε Πολυμελές, Μονομελές Πρωτοδικείο, Ειρηνοδικείο, 30 ημερών για τους κατοίκους ημεδαπής και 60 ημερών για κατοίκους αλλοδαπής η άγνωστης διαμονής.

-Σε περίπτωση ματαίωσης της συνεδρίασης του Δικαστηρίου λόγω διεξαγωγής εκλογών για την ανάδειξη βουλευτών στο Εθνικό η Ευρωπαικό Κοινοβούλιο και αυτών για την Τοπική –Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση [άρθρο 226 Κ.Πολ.Δ] οι υποθέσεις που είναι γραμμένες στη δικάσιμο αυτή να μεταφέρονται σε άλλη συνεδρίαση, με επιμέλεια της Γραμματείας του Δικαστηρίου και όχι με επιμέλεια των διαδίκων, όπως σήμερα προβλέπεται. Ο Γραμματέας θα εγγράφει την υπόθεση στο πινάκιο, σε δικάσιμο όχι πέραν των τριών  μηνών από τη ματαίωση της συνεδρίασης και η εγγραφή  να ισχύει ως κλήτευση όλων των διαδίκων. Εν προκειμένω προαπαιτείται η θέσπιση της υποχρεωτικής εγγραφής στο πινάκιο όλων των υποθέσεων ολων των βαθμών.

– «Με την κατάθεση της αίτησης των συζύγων προς έκδοση συναινετικού διαζυγίου υποβάλλεται από τη γραμματεία στον πρόεδρο του δικαστηρίου, ο οποίος ορίζει αμελλητί έναν από τους δικαστές για την ενώπιόν του ταυτόχρονη διεξαγωγή της πρώτης συνεδρίασης προκειμένου να δηλωθεί η συμφωνία τους για την συναινετική λύση του γάμου τους κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 1441ΑΚ.» [τροποποίηση άρθρου 748 Κ.Πολ.Δ]

– Προσθήκη στην  πρώτη παράγραφο του άρθρου 933 ότι οι αντιρρήσεις εκείνου κατά του οποίου στρέφεται η εκτέλεση ………. ασκούνται μόνο με ανακοπή που εισάγεται στο ειρηνοδικείο, αν ο εκτελεστός τίτλος, στον οποίο βασίζεται η εκτέλεση είναι απόφαση του ειρηνοδικείου, διαταγή του ειρηνοδίκη ή άλλος εκτελεστός τίτλος για διαφορά καθ’ ύλην αρμοδιότητας ειρηνοδικείου, και στο μονομελές πρωτοδικείο σε κάθε άλλη περίπτωση.»

Με τιμή

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ  ΚΑΤΣΑΡΟΣ